Daglichtregeling

Bij een daglichtafhankelijke regeling wordt de lichtstroom uit de verlichtingstoestellen automatisch geregeld in functie van de beschikbare daglichthoeveelheid. Deze regeling kan gebeuren door de kunstverlichting te dimmen of door ze te schakelen in functie van de daglichtbeschikbaarheid. Daglichtregeling door de verlichting te dimmen is zowel in functie van visueel comfort voor de gebruiker als in functie van energiebesparing de meest aangewezen optie.

 

Daglichtregelsystemen zijn in het algemeen in twee categorieën op te delen:

  • 'Closed loop' daglichtregelsystemen (letterlijk vertaald: 'gesloten lus')
  • 'Open loop' daglichtregelsystemen (letterlijk vertaald: 'niet-gesloten lus')

closed LOOP

  • Sensor gericht naar taakoppervlak
  • Meting van daglicht én kunstlucht
    --> Sensor krijgt feedback van de kunstverlichting die
          deze stuurt
Principe closed loop daglichtregelsysteem
Principe closed loop daglichtregelsysteem

OPEN LOOP

  • Sensor gericht op de buitenomgeving
  • Meting van enkel daglicht
    --> Sensor krijgt geen feedback van de kunstverlichting die
          deze stuurt
Principe open loop daglichtregelsysteem
Principe open loop daglichtregelsysteem


closed LOOP systemen

Bij closed loop systemen doet de lichtsensor een meting waarin zowel daglicht als kunstlicht vervat zit. Het spreekt dus voor zich dat een closed loop systeem steeds binnen in de ruimte geïnstalleerd wordt waar het de kunstverlichting stuurt.

 

Er bestaan verschillende types closed loop daglichtregelsystemen:

  • Systemen waarbij de sensoren in de verlichtingstoestellen geïntegreerd zijn
    • Ofwel sturen ze enkel het toestel aan waarin ze geïntegreerd zijn
    • Ofwel sturen ze een groep van toestellen aan (waarbij een groep meestal een aantal toestellen is die zich even ver van de raamzijde bevinden)
  • Systemen waarbij de sensoren vrij in de ruimte geplaatst worden en een of meerdere groepen verlichtingstoestellen aansturen

Veelal zijn de lichtsensoren geïntegreerd in een detector die ook een sensor voor aan-/afwezigheidsdetectie bevat. Dat is ook het geval bij de twee onderstaande voorbeelden.


Het is in elk geval belangrijk na te denken over de positie in de ruimte waar de detector geïnstalleerd wordt, des te meer wanneer daglichtregeling en aan-/afwezigheidsdetectie in dezelfde detector gecombineerd wordt. De meting van beide sensoren moet namelijk relevant zijn voor wat ze sturen. Hoe dan ook moeten plaatsingsrichtlijnen van de fabrikant van het lichtregelsysteem gevolgd worden.

Sensor + controller waarbij de sensor in het verlichtingstoestel wordt geïntegreerd en 1 of meerdere toestellen kan aansturen
Sensor + controller waarbij de sensor in het verlichtingstoestel wordt geïntegreerd en 1 of meerdere toestellen kan aansturen
Detector die daglichtsturing en afwezigheidsdetectie combineert en vanaf een centrale positie in de ruimte de kunstverlichting aanstuurt
Detector die daglichtsturing en afwezigheidsdetectie combineert en vanaf een centrale positie in de ruimte de kunstverlichting aanstuurt


open LOOP systemen

Bij open loop systemen moet de lichtsensor zo geplaatst worden dat deze enkel een meting van daglicht doet, waarbij de meting een gekend verband heeft met de hoeveelheid daglicht in de zone waar de kunstverlichting aangestuurd wordt. Er bestaan open loop systemen waarbij de sensor binnen geplaatst wordt, in de richting van de daglichtopening. Er bestaan ook open loop systemen waarbij de sensor buiten geplaatst wordt (op het dak of op de gevel langs waar daglicht binnenvalt).

Systemen waarbij de sensor buiten geplaatst wordt, zijn enkel toepasbaar wanneer er een koppeling wordt gemaakt met de sturing van aanwezige zonwering. Indien dit niet geval zou zijn, zou het daglichtregelsysteem op een zonnige dag het signaal kunnen geven om de kunstverlichting neer te dimmen, terwijl de zonwering gesloten is en er in de ruimte waarvan de kunstverlichting wordt aangestuurd dus geen of weinig daglicht binnenvalt.

Sensoren van open loop systemen, waarbij de sensor binnen hangt en naar de daglichtopening gericht is
Sensoren van open loop systemen, waarbij de sensor binnen hangt en naar de daglichtopening gericht is
Sensor van open loop systeem, waarbij de sensor buiten het gebouw waarvan de verlichting gestuurd wordt, geplaatst wordt
Sensor van open loop systeem, waarbij de sensor buiten het gebouw waarvan de verlichting gestuurd wordt, geplaatst wordt